વિલાસથી

કોરી ગઈ મુજ હૈયે વાણી એ વિલાસથી,
કોરા દિલમાં પાંગરી હતી એ વિલાસથી,

બસ એમની યાદ જ આવતી ખુદા મને,
ધર્મની નિઃપેક્ષતા પાંગરી એ વિલાસથી.

સ્વમાનથી રાહબર બનીને ઉઠતી સજા,
મયકદામાં કોણે ભોગવી'તી એ વિલાસથી.

એમને ડર ક્યાં હતો પ્રેમ કે સિતમનો,
બસ દોસ્તો, મહેફીલ મળી એ વિલાસથી.

પ્રતીક્ષા મળી હતી કૈ સવારે અને સાંજે,
મોસમ જો મળે, નીભાવી'તી એ વિલાસથી.

-કાંતિ વાછાણી

પ્રેમની વાચા

કોઇ આંખોને ઉલેચી તાગ લેવા આવશે,
કે પછી ખામોશ દિલને હામ દેવા આવશે,

આંખથી કે'વું હવે તો આકરુ લાગે ભલે,
મૌનથી બોલાય એ મનમાં કહેવા આવશે.

કોણ ચૂપકેથી જગાડી જાય એ સમજાય છે,
તે પહેલા આંખ મીંચીને કહેવા આવશે.

સ્મૃતિઓ વાગોડતા વીંધાય છે કાળજુ,
ત્યાં અભેદ્ય આરઝુ જો ને કહેવા આવશે.

ઓગળી ગઈ આંખમાં એ લાગણી ભેદને,
કે અધુરા પ્રેમની વાચા કહેવા આવશે.


-કાંતિ વાછાણી

કવિ

અજાણે કોઈ સફર કરી ગયુ હશે ?
એ વિચારી જોયુ તો
આપણી વચ્ચે વીખરયેલા સપના
રોપી ગયુ કોઇ,
ના, ના એ તો અમસ્તુ લાગ્યુ,
પછી વાતે વાતે પ્રાસ ને અનુપ્રાસ
સાંભળીને થયુ ક્યાંક કવિ જેવુ તો કોઈ બની ગયુ હશે........

-કાંતિ વાછાણી

કલ્પના

હટી જશે કોઇ
આવરણ સમયનું
ક્યાંક પળવારમાં
પછી એ વેરાન વિચારોમાં
ગુંજતુ રાખવા
આપ બળે પણ બળવુ પડશે,
એ કોઇ મારી કલ્પના હતી......શું ?

-કાંતિ વાછાણી

તારલીયાની વાત

આકાશને અળગુ કરી કયા, જાય એ તારલીયાની વાત !
અંધારાને આડશમાં લઈ, પછી થાય એ શમણાની વાત.

આ અંબરના ઓઢાણામાં ચમકે
તિમિરના તેજ લિસોટા લઈ,
કોઈ નવલીના ઘુંઘટમાં મલકે
તમરાના શોર પલભર થઈ,
વગડા ને વાટ અંધારા પી, ને ચાલી એ શમણાની વાત !
આકાશને અળગુ કરી કયા, જાય એ તારલીયાની વાત !

આગિયા અંધારે અંતરમાં પલકે
પંખીઓ પોતાની પાંખમાં લઈ,
વાયરાએ વિંધાય કિરણ ઝળકે
ક્ષણના પડછાયા આંખમાં લઈ,
નિતદિન વાગોડુ અજવાળુ, થાય ફરી સહજતાની વાત !
આકાશને અળગુ કરી કયા, જાય એ તારલીયાની વાત !

-કાંતિ વાછાણી

પત્ર

મિત્ર,
કુશળતા તારી ચાહતો, કુશળ છુ.

નેહનાં નિખાલસ ભાવે હંમેશા આત્મીયતા ઉભરાય
અને અમે કાંઈ મેળવ્યા નો આનંદ લઈ એજ.. મૈત્રી...

તારા મુખેથી બહાર આવતા શબ્દો ભલે સાવ સામાન્ય શબ્દો કેમ ન હોય, એમાં કોઈ પ્રભાવશાળી વ્યક્તિત્વ ના હોય તેજ સારું છે, પરંતુ એ સામાન્ય શબ્દો અસામાન્ય ચોક્કસ હોય શકે છે, જ્યારે શબ્દો અંતરનાં ઊંડાણમાંથી ઊંડે ઊંડે રહેલ મૌનમાંથી પ્રગટે છે ત્યારે એ શબ્દો પોતાની એક સુવાસ લઈને આવે છે, અને એ સુવાસ એક દિવ્ય હકારાત્મક સંચાર ઉત્પન્ન કરે છે, માણસે અંતે તો માણસ ની સાથે જ જીવવાનું હોય છે, માણસ માણસથી ભાગી શક્તો નથી, માણસની સમજ તેને બીજા માણસો કરતા નોખો અને ચોખ્ખો બનાવે છે.......
જેના પર પ્રેમ હોય તેનામાં જ - અને ફક્ત તેનામાં જ દિવ્યતાનો અનંતતાનો સાક્ષાત્કાર થઈ શકે....જીવનમાં અનંત, અસીમ, અવર્ણનીય, અક્ષર, અજીત, અમરપ્રેમ એવા પાર લૌકિક તત્વનો અનુભવ કરીએ તેનું નામ જ પ્રેમ હશે.....માનવીય પ્રેમ સંબંધોમાં પણ પરમાત્માનો અનુભવ થતો હોય છે, અનંત, અસીમ, અવર્ણનીય, અક્ષર, અજીત, અમરપ્રેમ જેવા શબ્દો બેફામ વપરાશને કારણે ઘસાઈને છોતરાં થઈ ગયા, જ્યાં ભાષાનો અનંત આવે અને શબ્દોની રમત પુરી થાય છે ત્યાંથી જ પ્રેમનો આરંભ થાય છે....

સમયની સતેહ હંમેશા સરકતી જાય અને જે કાંઈ યાદની ઓળખથી સ્નેહમાં કંડારીએ એટલે આનંદ..

પત્ર લખવાની આદત છુટી ગઈ છે, ફરી આજ આપના સથવારે પાંગરે અને મહેકતાં ફૂલો ની
જેમ તેનો મઘમઘાટ ગુંજે...

લી. આપનો આત્મીય મિત્ર

જવાની મળી'તી અજાણે

કયાં એ જવાની મળી'તી અજાણે,
ભલે એ ઉજાણી કળી'તી અજાણે.

મળે ભીંજવેલા શબ્દોમાં ઉદાસી,
અધીરાઈ કોણે કહી'તી અજાણે.

જમાનો મળ્યો એ સવારી ઉછાળી,
અસર એ કયારે ફળી'તી અજાણે.

સમયની થયેલી અટકળો વિસારી,
કયાં એ ઘડીઓ ગણી'તી અજાણે.

અમે સ્મૃતિમાં આવતા ને વિચારી,
ફરીયાદ કોની મળી'તી અજાણે.

ચહેરા પરિચિત હતા એ નિહાળી,
અચાનક જવાની મળી'તી અજાણે.

-કાંતિ વાછાણી

વેદનાએ મળે યાદની

તાજગી અંતરે સળવળે યાદની
ઝળકતી વેદનાઓ મળે યાદની.

કોઇ પોકળ હશે આંતરિક ખ્યાલથી,
તોય સંવાદિતા કૈ મળે યાદની.

કોયડા સમજવા છે ભરોસે હવે,
ખીલતી રોશની ઝળહળે યાદની.

મોજથી માણવી છે અમીરી હવે,
ડોલતી કોઇ વાચા મળે યાદની.

ભીંજવી જાય એ આયખુ કોઇથી,
ચાલ ને હોંશ ક્યાંથી મળે યાદની.

પ્રેરણા છો ટહુકે બધે કુંજમાં
સ્મૃતિમાં વેદનાએ મળે યાદની.

-કાંતિ વાછાણી

શબ્દથી

ઉઘાડી નજાકત શબ્દથી જણાશે,
અને સૌ અનુભવ શબ્દથી જણાશે.

પડેલા અચાનક પ્રહારો થંભી ને,
કયાં એ વિચારો,શબ્દથી જણાશે.

અપેક્ષા અવિરત સંકોરે સમય ને,
લખેલી અનામત શબ્દથી જણાશે.

અંતરમાં ઉજરડાં હજુ એ સમ્યા ને,
ફરી એ અંધારા શબ્દથી જણાશે.

કિનારા બનીને અમારા સગડ ને,
ક્યાં એ વિયોગી શબ્દથી જણાશે.

-કાંતિ વાછાણી
૨૭-૧૦-૦૯

ઝલક લખી

જરા ઝલક લખી હતી,
જયાં ગઝલ ખરી હતી.

મઝા નજર બની શકે,
કહે કસર કરી હતી.

મસ્તી જડે શરારતે,
હવે ચર્ચા ફરી હતી.

નિરાંત એકદમ મળે,
વળી નજર કરી હતી.

મળે જવાબ તો ફરી,
વિચાર ની જડી હતી..

દંભી થયા જણાય તો,
ક્યાં અસર પડી હતી.


-કાંતિ વાછાણી

વહેતા એ સપના

આંસુઓની ખારાશમાં વહેતા એ સપના
મે પણ જોયા દુઃખમાં વહેતા એ સપના

સુખમાં એ પહેલા મળે અજાણ થઈને
પછી કૈ સંતાપથી વહેતા એ સપના

શરૂઆત હશે માન્યુ, કે હકીકત લઈને,
આમ ઝરણાની જેમ વહેતા એ સપના.

કોઇ રસ્તે મળ્યા જાણે રાહદારી બનીને
લૈ આવે ફરી સુખના વહેતા એ સપના.

રોમરોમ બદલાશે વિચારોની આપ લે,
લીલાછમ મૃગજળના વહેતા એ સપના.

કાંતિ વાછાણી અને જિગ્નેશ.
(ઓર્કુટ મિત્ર એમ. કે.ની પ્રેરણાથી)

પ્રણયનાં પુષ્પો

પ્રણયનાં પુષ્પો
ખીલ્યાં
મન ઉપવનમાં
કાજળ ઘેરા
વિરહથી
ઝાકળ બિંદુઓ
બનીને વેદના ના ટકોરે
ભારેખમ હૈયે હળવાશ ક્યાં શોધું..........?

-કાંતિ વાછાણી
૦૨-૧૦-૦૯

નવતર શમણુ

સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે,
અગોચર આભે અંધારુ રાત ને બોલાવે.
સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે...

નિશાચર કાઈ આંખ ખોલી મનથી બોલે,
આ કલશોર કરે પરિંદા અકળ થાય જોને,
વનવગડા ને વાચા ફુટી કોઇ તમરા બોલે,
સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે...

આ ચાંદની પીવાને હથેળીમાં ઉમંગ જોને,
તેજ ક્ષણે શરમના શેરડા પ્રતિભાવે બોલે,
પલભરના સચવાય લહેકા હૈયેથી જોને,
સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે...

કયાંક અનરાધાર વરસીને કોઇ કોરુ હશે,
સમયથી ભુલાશે એ સંવેદના ફોરી હશે,
કાબા થઈને લુટાય જવું એ અદકેરુ હશે,
સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે,

અગોચર આભે અંધારુ રાત ને બોલાવે.
સમી સાંજે શમણુ નવતર આવે...

-કાંતિ વાછાણી
૩૦-૦૯-૦૯

નજરે

પલકવારમાં કોઇ અંજાય નજરે,
ભરોસો ઠગારો નહીં થાય નજરે.

અધીરાઈ જોવા મળે છે પળેપળ,
ક્ષણેક્ષણ નજારો દેખાય નજરે.

મળે લાગણીઓ વિસ્તરતી વિશ્ર્વાસે,
વિતી એક ક્ષણ એમ સમજાય નજરે.

તરસની મઝા છે કિનારો મળ્યાને,
મળેલી સ્મૃતિઓ કેમ વિસરાય નજરે.

વિચલતા સંદેશા હશે કોઇ મનમાં,
હવે તો અજાણે પ્રેમ ડોકાય નજરે

અનુભવ મળે તો બખીયા ભરીને,
ગઝલની શરુઆત ખેચાય નજરે.

પ્રયાસે પ્રયાસે હકીકત મળે છે,
શબ્દોની શરારત બહેકાય નજરે.

-કાંતિ વાછાણી

સંગથી

શરુઆત જાણી હશે કોઈ સંગથી,
વિચારો અજાણે થશે કોઈ સંગથી.

કલમથી હવે વાટ વ્હેરાય મારે,
કવેળા દિલાસા હશે કોઈ સંગથી.

ભલે આકરી સરહદો હોય મળવા,
મહેકી સરી જતુ હશે કોઈ સંગથી?

દિવાના મળે છે ક્ષણોને સહારે,
સમયની અધુરપ હશે કોઈ સંગથી.

મહોરા પહેરી મળે છે ઈચ્છાઓ,
રગેરગ દબાવી જશે કોઈ સંગથી.

-કાંતિ વાછાણી

શાનથી

આયખુ મોજમાં ખીલશે શાનથી,
જોમ જો હોય તો ખીલશે શાનથી.

આંખમાં તેજ આંજી મળે વાયદા,
તો નજાકત શબ્દોની થશે શાનથી.

સોબતે ખેલતુ આગમન આજનુ,
એ અનુભવ શબ્દોના હશે શાનથી.

ગુંજશે કોઈ શરણાઈના સુર તો,
કોઈ ક્ષણ તરસતુ ચાલશે શાનથી

ઠાઠ છે રાતભર ચાંદની જોઈને,
એજ નીખાર તું માણશે શાનથી.

કાંતિ વાછાણી
૨૩-૦૯-૦૯

तम्मना

कोइ नजर-ए-अंदाज बयां करें
होश में आकर खयाल बयां करें.

कैसी ये हकीकत खुद को समजे
मुस्कुरा कर हर वक्त बयां करें.

कोइ रजिश-ए-दुश्मनी ना छोड दे
आइना हो कर खामोश बयां करे

बस तम्मना यही थी कोइ उमीद पे
नादान ये दिल-ए-इश्क बयां करे.

कांति वाछाणी

સપના જોયા

કોરી આંખે વિખરાયેલા સપના જોયા,
પ્યાલીઓમાં બંધાયેલા સપના જોયા.

નાની સરખી કૈ વાતોમાં ઓજસ એવાં,
ખુલ્લી આંખોએ બાંધેલા સપના જોયા.

સ્મરણો ભીના પગરવ જોને આવે કેવાં,
પડછાયા નેણે ગુંથેલા સપના જોયા.

ભીંની યાદોથી હરખાતુ આ ચંચળ મન,
પડઘાતા શ્ર્વાસે સળગેલા સપના જોયા.

ઘેરી ઘેરી કોમળતાથી મુંઝવતા કૈ,
પ્રતિભાથી ખરડાયેલા સપના જોયા.

-કાંતિ વાછાણી

યાદથી

લાગણીઓ ભીંજવે હેતુ બનીને યાદથી,
માંગણીઓ હોય છે હેતુ બનીને યાદથી.

અંતરાયોથી હયાતીનાં પ્રલોભન છે હવે,
મુંઝવણમાં આવશે સેતુ બનીને યાદથી

છે હકીકતમાં જ સંજોગો નવા કૈ જોરથી,
વાયરાઓ લાવશે હેતુ બનીને યાદથી.

આંગળીના ટેરવાને કોઇ ક્ષણનો ભાર શુ ?
કાયદાઓ ભોગવે હેતુ બનીને યાદથી.

છે ખયાલોમાં હથેલીના સ્પર્શ ને તાજગી,
એજ લીસોટા હશે સેતુ બનીને યાદથી.

-કાંતિ વાછાણી

મસ્તીમાં.

હવે નાચ પણ કોઈ એવી મસ્તીમાં.
જશે તાલનો ભંગ કેવી મસ્તીમાં,

ભલેના મળે કોઈ મોભો નજરથી,
દિલાસા હશે છેક આવી મસ્તીમાં.

નિરાકાર થઈને ફરે તું અદબથી,
નહોતી ઉદાસી મિલાવી મસ્તીમાં.

વચોવચ ક્ષણોનુ કિરણએ ફરજથી,
અમોએ શૂન્યતા વિતાવી મસ્તીમાં.

ફટાફટ કિરણ એક લીધુ સ્મરણથી,
અને છે સમાધાન આવી મસ્તીમાં.

-કાંતિ વાછાણી
13-09-09

પણ........

ભલે દુઃખ દેજો મને આકરુ પણ,
હવે સુખ સંતાપ શેના કરુ પણ.

ક્ષણોની મળે આશ કોના વિશ્ર્વાસે
હવે હું હતાશા કયાં લૈ ફરું પણ.

અર્પણ થાય ક્ષણએ અચાનક વિચારે,
અને કૈ અદાથી ઉદાસ ફરું પણ.

પ્રવાસી થયો આજ હું કોણ શરણે,
સિતારો હતો એ નજાકત કરું પણ.

વિતેલી ક્ષણો કૈ અકારણ સળવળે,
અનુભવ હતો એ વિરાસત કરું પણ.

કાંતિ વાછાણી
૦૮-૦૯-૦૯

સમયના હસ્તાક્ષર

કિનારા બનીને અમે દૂર હતા શું ?
સહારો હતો તોય એ દૂર હતા શું ?

મટી જાય છે કૈ હસ્તીઓ નજરથી,
સમયના હસ્તાક્ષર મળ્યે દૂર હતા શું ?

ક્ષણમાં સમેટાઇ હવાઓ અજબની,
અને આ વિશ્ર્વાસે અમે દૂર હતા શું ?

પ્રણયના પ્રવાહો વહે છે ગજબથી,
અને આ ગઝલ થી અમે દૂર હતા શું ?

કશું આવરણ છે તિમિર તેજ લઇને,
અને તરસવામાં, અમે દૂર હતા શું ?

કાંતિ વાછાણી

वक़्त

कैसी ये नाराजगी हमें आबाद दुर करें
कोई ये समजे हकीकत बयां और करें.

तन्हाई ये तेरा ख्याल लेकर समजे क्या ?
कोई वफा से ये हमसफर मजबुर करें.

कोई शिकायत न होगी दिल रुठने की
पुरे जख्मो भरने का क्यौ इंन्तेजार करें.

वक़्त हर फासला अपनो से क्यौ है आज
कोई दर्द अपना बैगाना समजकर करें.

रुके कदम कोई दिशाएं छोड चले थे हम
मंजिले तलाश की ख्वाईश वक़्त हर करें.

कांति वाछाणी
२६-०८-०९

વિચારોની આંધી

વિચારોની આંધી સામે પરથમ આવે,
સંવાદોની ગાથા નામે પડઘમ આવે.

કૈ વણઝારો સંતાપે ફોગટ વારાફરતી,
એવા વાંધા નામે કસબી પરથમ આવે.

ખામોશી સાચે સળવળતી દ્વિધા જોતી,
અણધાર્યા આવેગો પણ લૈ આતમ આવે.

કૈ વિષયોના સંદેશા મળતા અપવાદી,
સંવાદી થઇને કલ્પનાઓ પરથમ આવે.

કૈ આઘાતો સુવાસિત જખમોથી ટાળી,
સંબંધો જીવે છે એ વાચા કાયમ આવે.

કાંતિ વાછાણી

સમયની લહેરો

સમયની લહેરો સરકતી જણાશે,
અને સૌ બહારો સરકતી જણાશે.

અચાનક સવાલો વછુટે પહેલાં,
અને સૌ પ્રહારો વકરતી જણાશે.

અજાણ્યા ચહેરા મળે છે પહેલાં,
અને સૌ નિશાની ખટકતી જણાશે.

પ્રભાતે પહેલી કિરણથી પહેલાં
અને સૌ સરહદો છલકતી જણાશે.

દિવસભર કસોટી સળગતી પહેલાં
અને સૌ વ્યથાઓ પ્રગટતી જણાશે.

મળી છે નિરાશા સફળતા પહેલાં
અને સૌ શરૂઆત બગડતી જણાશે.

કાંતિ વાછાણી અને જીગ્નેશ

અજાણે નડે

સજાવટ સરકતી હવે આંખમાંથી,
બનાવટ ઇરાદા ભલે આંખમાંથી.

પ્રતીક્ષા મહેકાવતી વેદનાથી
કટારી સળગતી મળે આંખમાંથી.

કબુલાત હોવા ન હોવા છતાએ,
મનોમન ઇજારા હશે આંખમાંથી.

ચહેરા મળે ભાવવિભોર કેવા,
મધુરા ઇશારા થશે આંખમાંથી.

ટપકશે અચાનક વ્યથા લાગણીમાં,
ભલામણ ઇરાદા હશે આંખમાંથી.

મથામણ સમેટાઇ ભીની નજરથી,
સબંધો અજાણે નડે આંખમાંથી.

કાંતિ વાછાણી

કોરા સ્મરણોમાં

કોઇ ઉડ્યા
પળના પંખીઓ
આકાશે
અચાનક ક્યાંક
લાગણીઓ
વિંધાય
જાણે
કોરા સ્મરણોમાં.......

કાંતિ વાછાણી

અતૃપ્ત વાચા

લાવ પરબીડીયામાં કોઇ
મિજાજ મુકું
કે એને થયેલી કલમની
વેદના
તારા હાથના સ્પર્શે
અતૃપ્ત વાચા
ફૂટે.......

કાંતિ વાછાણી

સંવેદના વછુટી

દિશાઓ સંકોચાય
આસમાનના આવરણ તળે
એજ સમે
કવેળાથી
લાગણીનું કોચલુ તોડી ને
સંવેદના વછુટી......

કાંતિ વાછાણી

નામની છે સફળતા

લાગણી શૂન્યતાઓ બધી આજની,
વાંઝણી માન્યતાઓ બધી આજની.

લો સળગતા વિષય ઉમટ્યાં આંખમાં
પાંગળી છે સરળતા બધી આજની.

વિંટળાતો હરખ જઈ અડે આભને,
આંધળી શક્યતાઓ બધી આજની.

કોઇ નિશાન તાકે પલક વારમાં,
બેશરમ સરહદો છે બધી આજની.

ગુંચવાળો થશે પ્રેમનાં નામથી,
નામની છે સફળતા બધી આજની.

-કાંતિ વાછાણી

પડઘા બોલ્યાં

સથવારો સચવાયો ઉરમાં,
નયણે થી છલકાયો ઉરમાં.

છલકે સાગર જાણે મનમાં,
તરસે કોઈ સંવેદન ઉરમાં.

સહવાસે હરખાય મનમાં,
પળભર નો આભાસ ઉરમાં.

પરવાનો પળનો કૈ મનમાં,
ક્ષણ ની તરસ ભલે ઉરમાં.

પરવશ થાશે ફૂલ ચમનમાં,
મોસમ જાગી તારા ઉરમાં.

હળવાશ હતી મારા હૈયામાં,
અપવાદ હતો તારા ઉરમાં.

સમસ્યાઓ ગૂંથી ન મનમાં,
ત્યાં તો પડઘા બોલ્યાં ઉરમાં.

કાંતિ વાછાણી

સુરાલય

સમી સાંજ ઢળતી પણ સુરાલયમાં આજે,
સવાલો સળગતા પણ સુરાલયમાં આજે.

અમોઘ શસ્ત્ર જાણે ગમ ભુલવાને મલ્યુ કોઇ,
લળથળે કદમ થંભ્યા પણ સુરાલયમાં આજે.

વલોપાત ઉશ્કેરતો સાકીને નિજ દ્વાર જોઇ,
પાત્રતા નથી પીવાને પણ સુરાલયમાં આજે.

વિષાદ જો સમજાય યાદનાં મહોરાને કોઇ,
તો ના પીવુ ઘટે જામ પણ સુરાલયમાં આજે.

સ્વમાન સરકતુ કારણ વગર આઘાતને કોઇ,
વફા વિંધાય અકારણ પણ સુરાલયમાં આજે.

કાંતિ વાછાણી

દંભમાં

મિલન મલકાતુ હોય છે અજબનું તારુ,
કોઈ ક્ષણ તરસતુ હોય છે ગજબનું તારુ.

ભરપુર વેતરાય છે કૈ લાગણીઓ દંભમાં,
કોઈ ભીતરમાં ભીસાય છે ગજબનું તારુ.

વેદના છલકાય છે આભાસી ઓજસમાં,
તે ક્ષણમાં લાચાર મૌન છે ગજબનું તારુ.

પ્રતીક્ષાઓ તીવ્ર બનીને વેરાય ક્ષણમાં,
આસમાનમાં આવરણ છે ગજબનું તારુ.

શૂન્યતાઓ ઓલવાઇને વહે છે વાતોમાં,
ચિનગારીમાં તેજ જોઈએ છે ગજબનું તારુ.

કાંતિ વાછાણી

સોળ કળાએ

સવારી સુર્યની આવે સજતી સોળ કળાએ,
કઈ નવયૌવનનું સ્મિત સજતી સોળ કળાએ.

ઉગમણા આભમાં કોઈ ઉષાનો ઉજાસ ઉઘાડે,
પર્ણોના પગ પખાડે ઝાકળથી સોળ કળાએ.

ઉમટયા આભમાં કોઈ પરીંદા કલરવ કરવાને,
લહેરાતો સમીર મંદમંદ કોઈ સોળ કળાએ.

નયનનો અંધકાર ઓલવાયો આજ અજવાળે,
રગેરગમાં સ્પર્શી અનુકંપાઓ સોળ કળાએ.

ઉજળી યાદમાં ગમ છલકતા એકાદ ક્ષણ જાગે,
સળવળે કોઈ ભીની વેદનાઓ સોળ કળાએ.

કાંતિ વાછાણી

મન

કોઇના ખ્યાલમાં મન પતંગિયુ થઈને ઉડતુ,
કોઇના વિરહમાં મન વ્યાકુળ થઈને તરસતુ.

સુગંધ સંકેલીને ફુલોના ચહેરાઓ શરમાય છે,
જેમ ઉદાસ દિલમાં કોઇ માવઠુ થઈને વરસતુ.

તારા સુંવાળા સગપણથી મન કાંઈ હરખાય છે,
કોઈ ભીતરના ભેદ મનનો ખેદ લઈને ખટકતુ.

અંધકારના ઓંઠામાં વાતનુ તિમિર અંજાય છે,
કોરા હૈયામાં ચમનની પાંખળી જોઈને ખટકતુ.

કૈ ભગ્ન અવશેષો સોનેરી યાદ લઈને આવે છે,
એજ પછી મનની મુરાદ પુલકિત કરીને ભટકતુ.

કાંતિ વાછાણી

વરસે કૈ વાદળી

ઝરમર ઝરમર વરસે કૈ વાદળી આજ રે..
કૈ થગનતા મોરલાં ને ઢેલ ઢળકતી આજ રે..

કૈ સજ્યા છે શણગાર લીલુડા ધરતીએ આજ રે..
લહેરાય ઝુકી ઝુકી વનરાઈ ને વેલીઓ આજ રે..

વીજળી ઝબુકી ને ગગન થયુ નવરંગી આજ રે..
સરિતા એ નીર છલકયા થયા ઉમંગી આજ રે..

કયાંક સુના સ્મરણોમાં ભીનાશ ઝંખે આજ રે..
આવો ઉજળા મનમાં મેઘધનુષ ડંખે આજ રે..

લેશુ હરખથી ઓવારણા હળવે હૈયે આજ રે..
પ્રિયતમ ! આવો અભરે ભરીશુ આજ રે...

કાંતિ વાછાણી

સમજી લઉ તો ?

કયાંક તને શબ્દોમાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?
અમસ્તો તને સ્નેહમાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?

કયાંક સ્મરણને કંડારવા મથુ ભોમિયો થઈ
ક્ષણની પાંખ પાંપણમાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?

કયાંક શબ્દોના સાથિયા પુરું અજાણ્યો થઈ
કૈ જીવનના રંગોમાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?

કયાંક તીવ્ર પ્રતિક્ષા કરુ ભટકતો થઈને
એજ વાસ્તવિકતામાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?

કયાંક ખુશીની ખેરાત કરુ ઉત્સાહ લઈને
એજ મહેક જીવનમાં ઢાળી સમજી લઉ તો ?

કાંતિ વાછાણી

આવી અટકે

વિચારોમાં તું આવી અટકે,
આંખમાં થઈ આંજણી ખટકે.

અંધારે કંઈ વીજળી ઝબકે,
જેમ આંખમાં રોશની ટપકે.

મળતા દિલાસા એક ઝટકે,
આમ તું અંતર પટમાં અટકે.

અજાણી ઓળખ થઈ ભટકે,
વિશ્ર્વાસમાં પ્રેમ કાઈ બટકે.

હથેળીમાં રેખાઓ કોઈ હટકે,
મફતમાં જીંદગી મળી ખટકે.

ચાલ મળીએ એક થઈ કટકે,
ના તોડી શકે એને કોઈ ઝટકે.

કાંતિ વાછાણી

અષાઢી દન

અંગે ઉભરાતી મૌસમનો શોર,
નભને નાકે વાદળ ઘનઘોર,
તમે શમણા સિદ ને મોકલો..
મારે અષાઢી દન વિતિ જાય રે..

આજ આસમાને અંધારાં ભલે,
મનને મહેક ભીંજવતી મલે,
તમે કોરા બદનને કાં ઠેલો..
મારે અષાઢી દન વિતિ જાય રે..

હોય અરમાન અધુરા કોઈ,
આકુળ મનમાં મધુરા જોઈ,
તમે કાં આ પંથને હડસેલો..
મારે અષાઢી દન વિતિ જાય રે..

હૈયે હળવાશ ભરી જાય,
પ્રિતના મોરલા મધુરા ગાય,
આવો ઉજવીએ આનંદ ઓલો,
મારે અષાઢી દન વિતિ જાય રે..

કાંતિ વાછાણી

વ્રજમાં વાગી

વ્રજમાં વાગી વાલાની વાંસળી રે લોલ..

ઊંઘમાંથી જાગી મારી આંખળી રે લોલ..
સોણલા સપનાને મુકી વાતળી રે લોલ..
વ્રજમાં વાગી વાલાની વાંસળી રે લોલ..

ઊંબરે ઊભીને હુ તો સાંભળી રે લોલ..
કાઈ તન-ભાન ભુલી બાંકળી રે લોલ..
વ્રજમાં વાગી વાલાની વાંસળી રે લોલ..

સૈયર છોડીને થઈ બાવરી રે લોલ..
કોઈ માધવ મલ્યાની સાંકળી રે લોલ..
વ્રજમાં વાગી વાલાની વાંસળી રે લોલ..

કાંતિ વાછાણી

चले हम

बिखरे रिश्तो की याद लेकर चले हम,
आज खुद पहचान बनकर चले हम.

धुवे की तरह कोहरामें लिपटी यादे थी,
शायद हकीकत सम्भालकर चले हम.

ख्वाबो में ढ़ूँढती कोई अनछुई यादे थी,
जैसे कितबों के पन्ने पलटकर चले हम.

सिले हुए लबो पे अनकही आरजु थी,
फिर मौसम की रुखमे घैरकर चले हम.

सुखे तिनको ने मौसम से मुह मोड दी थी,
जैसे बागबान में फिर से लौटाकर चले हम.

कांति वाछाणी

મઝા

સૌદર્યથી સભર ક્ષણોનો ભાસ મઝાનો,
આગીયાનાં કોઈ તેજનો આભાસ મઝાનો.

મનોરમ રુપની લીલાઓ જોઈ ભુલતો,
કોઈ રંગમંચના તખતાનો ભાસ મઝાનો.

પાને પાને મનની લાગણીઓ કૈં લખતો,
આંગળીનાં ટેરવાને ક્ષણનો ભાસ મઝાનો.

મોસમની યાદને તન-મનથી ભીંજવતો,
અંગઅંગમાં અષાઢની હેલીનો ભાસ મઝાનો.

કયાક તારી યાદમાં ફૂલોના હિંડોળે ઝુલતો,
મઘમઘતા ફૂલોની સુવાસનો ભાસ મઝાનો.

શબ્દોના અનંત સુરને હૈયે કોઈ પ્રગટવતો,
અલબેલાનાં પ્રેમની સુરભીનો ભાસ મઝાનો.

કાંતિ વાછાણી

શબ્દો ખુટ્યા

આંખોમાં અમરત છલક્યુને મારે શબ્દો ખુટ્યા,
ખુદમાં અજવાળુ અટક્યુને આજે શબ્દો ખુટ્યા.

કોઇ આસમાનમાં વીજ ચમકીને અમે ઉમટ્યા,
આછેરા છાંયડામાં તમને જોયાને શબ્દો ખુટ્યા.

આજ હ્ર્દયના ખૂણે મધુર સ્પંદનમાં અમે રણક્યા
કોઈ ભરી મહેફિલમાં તમને જોયાને શબ્દો ખુટ્યા.

જીવનભર તમારી યાદના ફુલોને અમે સજાવ્યાં,
ગુલદસ્તાની સુવાસમાં તમને જોયાને શબ્દો ખુટ્યા.


કાંતિ વાછાણી

આજકાલ ચોમાસુ

પવનની
પીઠ પર
પરસેવો બેસી
આનંદના
આમંત્રણથી
સંદેશો મોકલે
કે આજકાલ
મારુ ચોમાસુ
આજુબાજુમાં છે.......

કાંતિ વાછાણી

અરમાન

વગડાની કેડીએ કાંઈ કાંટાળા થોર રે..
હું ધૂળીયે મારગ જોઉ આવળ બાવળ રે..

શેઢે બેઠી ટીટોડી ભરબપોરે મૌન ના સેવે રે..
કાંઈ તેં..તેં..કરતા લેલા સમુહગાન ગજાવે રે..

ઊભા ચાસે દોડતી કોઇ તેતરની જોડ રે..
દિશા ના ચારે આરે કોઈ વરણાંગી દોડ રે..

વાયરામાં ઉઠતી વાણી વગડાની જોર રે..
રુદિયામાં એક ડાળ કોયલ બોલે કલશોર રે.

આ વાડને ઝાંખરે ઝાંખરે વાચાઓ વછુટી રે..
ક્યાક મનના મારગમાં અરમાનોની કલીઓ ફૂટી રે..

કાંતિ વાછાણી

સબંધોનુ નૂર

આંખોમાં નિતરતું તારા સબંધોનું નૂર
કૈ ઝંઝામાં ઝળકતું તારા સબંધોનું નૂર.

દરિયાવ દિલમાં હેતનાં હિલોડા લઈને
મઝધારમાં મહેક્તુ તારા સબંધોનુ નૂર.

અંધારાની આડમાં પ્રકાશ પૂંજ થઈને
જ્યોતમાં ઝળકતું તારા સબંધોનુ નૂર.

કયાંક સ્વપ્ન રચે સઘળા વિચારો ભુલીને
પરસ્પરથી હરખતું તારા સબંધોનુ નૂર.

અંતરની સુવાસે સરળ અને સૌમ્ય 'કાન'
આજ મૈત્રીમાં મહેક્તુ તારા સબંધોનુ નૂર.

કાંતિ વાછાણી

વ્યથા

લીલા પીળા રંગની આછેરી છાપ રે,
કેવી રે પડી મારે પટૉળે ભાત રે...

શબ્દોના તાણા વાણાની અનેરી છાંટ રે,
એવી રે હતી મારે વિયોગની વાત રે....

બેની હું તો જોઉ સાયબાની સોનેરી વાટ રે,
કે'વી રે હતી મારે દિલડાની વાત રે...

મલ્યા અમે સૈયરને સાથ, પાણીડાંને ઘાટ રે,
તારા સંગે ના રે જોઇ અમે અજવાળી રાત રે...

આજ અમે રમ્યાં રંગભર રસીયાને સાથ રે,
કોઈ રે જુવે અમારી અવળી વાત રે...

પહોર ફુટીને પંખી બોલ્યા, અલબેલાને સાથ રે..
સોણલા રે સપનાને, છુટી મનડાની વાત રે..


કાંતિ વાછાણી

સંતાપમાં

કોરા સંતાપમાં કોઈ નજરોથી ભીંજવી ગયું
અષાઢની હેલીમાં કોઈ તરસતુ મુંઝવી ગયું.

તરબતર છતાં કોઈ દિલને ડહોળી ગયું
આમ ને આમ દિલમાં પ્રેમથી કોઈ વરસી ગયું

તારી યાદની ચાંદનીમાં અજવાળા નિરખું
જેમ વહેમના અહેસાસમાં કોઈ ચમકી ગયું

પ્રતિબીંબના દરવાજે મૌન ટકોરા ઝંખતું
ને આઘાતના પડઘાંમાં કોઈ વિરમી ગયું

કયાંક તારા આગમનના ભણકારાને ડંખતુ
એવી વિરહની લાગણીમાં કોઈ તડપી ગયું

કાંતિ વાછાણી

મૌલિકતા

મૌલિકતા નિખરતી
શબ્દોનાં સ્વાંગ
લઈને...

કાગળને પાને
શબ્દોની
ક્યારીમાં
મોગરાની મહેક
તો કયાંક
ગરમાળો ગૂંથતાં
ઉપવન ને
એજ.......

શબ્દોના મેઘધનુષ
જોઇને મનનાં
મોરલા ગહેકતાં
એજ .....

કાંતિ વાછાણી

હીચકી હેતની

સપના રુપે આવી હતી હીચકી હેતની
ગુલાબી હોઠમાં ચમકતી હીચકી હેતની.

શરણાઈઓ વાગી કોઈ ઉમંગ લઇને
અંતરમાં ઉજાસ જોતી હીચકી હેતની.

આંખોનું કાજળ ઓસરતુ જોવા કોઇને
નજરોમાં નકશી જોતી હીચકી હેતની.

વસંતના જામ હાથમાં સરકતા જોઈને
કુષ્ઠ કાયામાં છલકતી હીચકી હેતની.

થયા મનોરથ પૂર્ણ કોઇના તીર્થ તટે
વાસનામાં વળગી'તી હીચકી હેતની.

કાંતિ વાછાણી

समज

कही आसमान से गिरा समझ कर
आज नफरत से छुआ समझ कर.

अपनी गलतियां समजने मैं चला था
वफा से अपना मुह मोडा समझ कर.

तितलीयों के पंख से संदेशा जोडा था
बंसत की गुलबानी छोडा समज कर.

किताब के पनो से शिकायत लाया था
पेडों की रुहाई का संदेशा समज कर.

परीदों के शहर में कोई अकेला था
जैसे की लडकपन लौटा समज कर .

कांति वाछाणी

બદલતી આજ

સબંધોના પિંજરામાં પાંખો રુંધાતી આજ
ઉડવાને આભમાં પાંપણો ભીંજાતી આજ.

કોઈ મૌન લઈને તરસતુ પાનખરને
કયાંક શૈશવની યાદો સંકોરતી આજ.

નેણે અજંપાનુ જાગરણ કેમ ઓળખાય
મનડે ગૂંથ્યા કાંઇ શબ્દો વિચારતી આજ.

વગડાઓ ના સાદમાં કોયલ ઓળખાય
જાણે ભર બપ્પોરે સરહદો ટહુકતી આજ.

અંધકારની ભીંતોમાં કોઇ સ્મરણો ઝંખે
પરસ્પરની લાગણી કેમ બદલતી આજ.

કાંતિ વાછાણી

ડાયરીને પાને...

એક ડાયરીને પાને..
ટસયુ ફૂટી નિકળ્યુ
કોઇની ઉષ્માનું
અચાનક
આંખે ઝળકતુ મોતી
સરી પડ્યુ

એક ડાયરીને પાને..
ગુલાબ આજ ફરી
ખીલતુ જોયુ
ઝાકળ બનીને
ખરી પડ્યુ

એક ડાયરીને પાને..
કોઇ વાયદાઓ
બનીને
એક સપનુ
વણઉકેલ રહિ ગયુ

એક ડાયરીને પાને...

કાંતિ વાછાણી

आशा की किरन

एक आशा की किरन लेके आयी थी जिंदगी
रोज सुनहरा सवाल लेके आयी थी जिंदगी.

खुद को बीछडकर पहेली बन कर दौडते थे
जैसे भीडमे अकेलापन लेके आयी थी जिंदगी.

अंधरे तलाश कर झुलफो में चहेरे छुपे थे
जैसे अनकही बातें लेके आयी थी जिंदगी.

कारवां बनकर कोइ आज हमसफर चले थे
जैसे सितारों की भीड लेके आयी थी जिंदगी.

कांति वाछाणी

तुझे ढ़ूँढा

सितारो की इन महेफिल में तुझे ढ़ूँढा
बहारों की इन परछाई में तुझे ढ़ूँढा.

निगाहों में आबाद निकला था ऐसे कि
अलंकारो की इन फिजाओ में तुझे ढ़ूँढा.

आज भवरों के साथ खेलता था कोइ
जैसे मौसम की इन शरारत में तुझे ढ़ूँढा.

रोशनी की शतरंज में कोई चाल ऐसी
जैसे पायदल की कवायत में तुझे ढ़ूँढा.

गुलशन की बहारो में बीखरी यादों थी
जैसे बसंत की लौटती हवाओ में तुझे ढ़ूँढा.

कांति वाछाणी

સ્પર્શ

ફૂલોની કળીનો સુંવાળો સ્પર્શ હતો,
કોઈના અહેસાસનો ભીનો સ્પર્શ હતો.

પંખીઓના કલરવની સુરભી ગુંજે
આસ્વાદની અનુભૂતિનો સ્પર્શ હતો.

ટહુકાઓના ગાનથી મધુવન મહેકે
ભાવભીના સંસ્મરણોનો સ્પર્શ હતો.

અજુગતી લાગતી વાતમાં કેફ છે ?
કોકિલ કંઠેથી ગઝલનો સ્પર્શ હતો.

શબ્દોની પ્યાલીમાં સાંજ ઓગળી ગઈ
સાકી ને કયાં શરાબનો સ્પર્શ હતો ?

કાંતિ વાછાણી

તારી યાદ

દિવસો કાંઈ વિત્યા તારી યાદનાં,
ગુલમહોર ખિલ્યા તારી યાદનાં.

દિલમાં કોઇના સંતાપ જાગાવશે
કોમળ કિરણો ફૂટ્યા તારી યાદનાં.

રળીયામણી વાતોના નિઃસાસા લૈ
રોમાંચના સંભારણા તારી યાદનાં.

ચાંદ વાદળોમાં સંતાકુકડી કરે
તેના કોમળ કિરણો તારી યાદનાં.

પાંદડા પવન ફેંકે થઈ વિંઝણો
પંખીઓ ટહુક્યા તારી યાદનાં.

પ્રભાતે મનોહર રંગોળી જોય
ઉષાનાં રંગો જાણે તારી યાદનાં.

કાંતિ વાછાણી

કવિતાને લખી.

કલમને આંસુમાં બોળીને લખી
કવિતા પ્રિતમાં જબોળીને લખી.

ખબર હોય અંધારા અણસારની
તેમ રસપ્રદ વાત ઢોળીને લખી.

આસપાસ સગપણ સંકેલાય છે
તેજ સમયે વાત વખોળીને લખી.

પહેલા જેવા અણસાર નથી
ભલે છતાં વેદના ઢંઢોળીને લખી.

લગાતાર ખાલીપામાં ગુંચવે
તેવી જ વ્યથા વખોળીને લખી.

સમી સાંજના શ્ર્વાસ અટવાય છે
એજ દુર્દશાઓ ખોળીને લખી.

કાંતિ વાછાણી
૧૨-૦૫-૦૯

કયાં ઓળખાય છે.

અજ્ઞાનતા આંખોમાં કયાં ઓળખાય છે
આપ મેળે સબંધો કયાં ઓળખાય છે.

આશિકનો રસ્તો અજાણતામાં ફંટાય છે
તેવો કોઇ અણસાર કયાં ઓળખાય છે.

કોલાહલમાં શબ્દોના શોર સંકેલાય છે
મનના મૃગની માયા કયાં ઓળખાય છે.

નિરવ વાયુ લહરીમાં બુલબુલ બોલે છે
સહજ થયેલી વેદના કયાં ઓળખાય છે.

છતાં ભીતરના અંધારા કેવા મુલાયમ છે
તોય આંખોમાં આંસુઓ કયાં ઓળખાય છે.

સમયના વેગમાં રેતી સરકતી જાય છે
અભિલાષાના પડઘાઓ કયાં ઓળખાય છે.

મધુવનની મહેક જાણી છતા અજાણી છે
રુવાડે રુવાડે વસંત કયાં ઓળખાય છે.

કાંતિ વાછાણી

એક ક્ષણ

કલ્પનાનાં આભમાં ઉમંગ એક સિતારો,
અચાનક ઝળકતો ખરી પડ્યો એક તારો.

નિજાનંદમાં ઈચ્છાઓનો સાગર છલકતો
ભરતી ઓટના સગપણનો એક વરતારો.

ઉંડે ઉંડે વિસ્મયથી ચીરાયેલા અતીતમાં
કેમ લાગણીના બખીયાનો એક વિસ્તારો ?

આ મૌન વચ્ચે શબ્દો ક્યાંક સરી પડે તો
આંખમાં ઓગળી ગયેલી ક્ષણ એક વિચારો.

કોઈ પ્યાસી નજરે જોતુ હૈયાનાં અંધકારમાં
ક્યાં સુધી ઝંખે સ્મરણ પીંછીનો એક ચિતારો.

-કાંતિ વાછાણી

કોણ શોધતુ ?

વિચારોનાં પડઘામાં એકાંતને કોણ શોધતુ,
મૌન લઈને આવે છે,શબ્દોને કોણ શોધતુ.

ઓરડાને દરવાજે નિખાલસતા સંકોરતી,
રગમાં રહી ગયેલી સ્મૃતિઓને કોણ શોધતુ.

આમ દરિયાના મોજામાં આવેગ છલકતી,
સ્પર્શની સંવેદનામાં વાચાને કોણ શોધતુ.

જતા સમયના ઝોંકામાં જીંદગી અટવાતી,
જીવનમાં ભુલાયેલા શૈશવને કોણ શોધતુ ?

અટકળોના આકાશમાં કૈ રોશની ઝળકતી,
ઝાકળના ટીપામાં સવારને કોણ શોધતુ,

કાંતિ વાછાણી અને જીગ્નેશ

યાદ લખાવજો

તકતીમાં નામ સુવર્ણ અક્ષરે લખાવજો,
આરસમાં હૈયાનાં હેત ઉમંગે લખાવજો.

કયાંક શૈશવ શેરીઓના સાદ લઈ કણસે
પથ્થરોની શબ્દાવલીમાં યાદ લખાવજો.

મુંગી વેદનાઓમાં કેટલીય ઉદારતા લેશે
મનનાં જખમ કોઈ ઘવાયેલા લખાવજો.

સ્વપ્નનાં એ ભગ્ન અવશેષ સોગદ દેશે,
ડાયરીને પાને પાને અનુવાદ લખાવજો.

વાંકીચુકી શેરીઓની સંવાદિતા ઓળખશે
ભુલી ગયાના ગમ દોહરાવતા લખાવજો.

કાંતિ વાછાણી

સુંવાળા સગપણ

અંતરના સાતેય પડદા ચીરીને ગઈ હતી,
અજબની વિટબંણાઓ ઘેરાઈ ગઈ હતી.

નયનમાં છલકાતી વસુંધરા કેમ ઓસરી,
જાણે વસંતમાં છલકતી જામ ઢોળાઈ હતી.

અંધકારમાં સપનાઓ નિશાસા કેમ ખંખેરે ?
કૈ મૃગજળના મોહની દિશાઓ વેરાઈ હતી.

રોમરોમ આશા હતી અમરવેલ ઉછેરવા,
સુંવાળા સગપણમાં કડવાશ મ્હોરાઈ હતી.

ભીતરમાં શબ્દ છે ઘણા આજ ઉકેલવા મથુ,
મનમાં લાગણી કેમ ઉતરડાઈ ગઈ હતી.

કાંતિ વાછાણી

ચેતન

લાગણીના ઉજરડામાં મૌન મહેકતુ,
સ્પર્શનાં પોલાણમાં ચેતન કૈ કણસતુ,
જાણે નવચેતન નિરખવા મન ભરીને
અડચણમાં શીલવંત શૌર્ય ઝળકતુ.

કાંતિ વાછાણી

લાડલી

હળવે ડગલે પગ માંડતી
પગલે પગલે કંકુ છાંટતી.

વહાલનો દરિયો જાણે બની
ઉમંગની છોળને ઉલાળતી.

આમ પાંચિકામાં શૈશવ મુકી
જોબન આજ હૈયે ઉછાળતી.

કોમલ ગાલમાં ખંજન ભરી
જાણે હેતના હિલોડા ભરતી.

આંગન ઉભી નાગરવેલ જેવી
નાજુક સપનાઓ નિરખતી.

પાંખો ફુટી જાણે કૈ ઉડવાને
નયનમાં ગગન માપતી.

આજ અંતરના ઉમંગો લઈ
હાથમાં મહેંદી મલકાવતી.

પિયરનું પાનેતર પહેરી
મહિયરના માંડવે મ્હાલતી.

જુઓ ને અમારી લાડલી
આજ સાસરિયે શીધાવતી.

કાંતિ વાછાણી

હે યુવાન !

તું આમ જીંદગીને બરબાદ ન કર,
તું થઈ નશામાં દ્યુત આમ ન ફર.

છે જીંદગી આ અમુલ્ય,અનમોલ
તુ એને નાદાન નિર્મૂલ્ય ન કર.

ફેશન અને વ્યસનને માણી લેવા,
તું જીદગીની આમ લ્હાણી ન કર.

દરેકના જીવનનુ એક સત્ય છે મરણ,
વ્યસનને તેનુ કારણ બનાવી ન કર.

નથી ફાયદો આવી રીતે મરવામાં,
તું જીવન જીવવામાં એવી ભુલ ન કર.

આ અમુલ્ય જીવન છે ભેટ કુદરતની,
ફેંક વ્યસન,આ જીવનની કદર કર........

કાંતિ વાછાણી અને જીગ્નેશ

પૂર્વધારણા

પૂર્વધારણાની પંક્તિએ સરળતા લીધી,
અંતરધારાથી આરાધ્યએ ૠજુતા લીધી.

લાગણીના ખડીયામાં શાહી ટપકતી જોઈ,
ભીંજાયેલા કાગળોએ કેવી નાજુકતા લીધી.

સુખની સરવાણીઓમાં અંતઃસ્ફુરણા ફુટી,
ભીની મહેકના કણેકણે મુલાયમતા લીધી.

સમજણના સથવારામાં કંઈ રેખા સીધી,
છતાંય વળાંકે વળાંકે કોરી સહજતા લીધી.

અજવાળાની ઝાંખપમાં તેજ તિમિર લઈ,
મિજાજના મ્હોરાએ ક્યાં નિખાલસતા લીધી.

કાંતિ વાછાણી

આજ

આનંદની અટારીએ સંકોરુ શમણા આજ,
પાનખર રુવે વસંતની ગુલામીમાં આજ.

ઝાંઝરની છમછમ કયાંક મધુર વાગે,
તસ્વીર છલકતી આછેરી ઝલકમાં આજ.

શકયતાઓ કણસતી કલરવના કંઠે
ટહુકાની શેરીએ કેમ ભુલા પડયાં આજ ?

દર્પણની દિવાલોમાં ડોકાતુ કૈ મૌન બોલે,
અવિરત જોબન મલકતું ઝરણાંમાં આજ.

અણસારા ભીંજવતી યાદો પાંપણે બેસીને,
ભીતર પડછાયા કોરતા સુગંધમાં આજ.

નિરંતર અજવાળા ઉલેચવાની પ્યાસ છે,
ભીનાશ સળવળે કિનારા ઓળંગવા આજ.

કાંતિ વાછાણી

કેમ તને ગોતુ

હવે સરગમનાં સૂરમાં કેમ તને ગોતુ,
ભરી મહેફિલનાં લયમાં કેમ તને ગોતુ,

દિવસ રાતનાં ચક્કરમાં એકલો જ છું ?
છતાં સાંજે સુરાલયમાં કેમ તને ગોતું.

ચાંદી જેવી ચળકતી લાગણીઓ લઈને,
ખુવાર થયેલા સપનામાં કેમ તને ગોતુ.

યાદના પડઘા કિનારે આવીને અથડાય,
છતાંય કોરા ધાકોર વગડે કેમ તને ગોતુ.

જીવનની ગૂંચ ઉકેલવા ખુદ ઉકેલાયને,
ફરજ થયેલા સંઘર્ષમાં કેમ તને ગોતુ.

કાંતિ વાછાણી

પડછાયા

ચૈતરના વાયરામાં વિખરાય છે પડછાયા,
આનંદના ઉદ્વેગમાં અટવાય છે પડછાયા.

રાત હતી અજવાળીને શબ્દોના ટહુકા લઈ,
ચળકતી ચાંદનીમાં છેતરાય છે પડછાયા.

આરપાર ચહેરામાં અટકળને જવા દઈ,
પળભર દર્પણમાં કોતરાય છે પડછાયા.

વૈશાખના વાયરામાં અસવાર હતો અગ્નિ,
સરકતા ઝાંઝવામાં વહેરાય છે પડછાયા.

કાંતિ વાછાણી

આભની અટારીએ

આભની અટારીએ અટવાતું મૌન હતું,
રાતની ખામોશીએ ઝળકતું મૌન હતું.

અંધારા પીઇને તગતગતા તારા જોઇ
વ્યાકુળ હૈયામાં કૈ સળગતું મૌન હતું.

અવળા વિચારે સંતાપ સંકોરતા કોઇ
પાછલા પહોરમાં ઝળકતું મૌન હતું.

આ વાતાવરણ ગાતું દિશાઓ સાથે લઇ
વિચારો ઉકેલવા ગુંચવાતું મૌન હતું.

જાગરણ હતુ મહેફિલ ની માઝા જોઇ
નાજુક ક્ષણોને લૈ સળગતું મૌન હતું.

કાંતિ વાછાણી

પતંગિયાં

ખરતા રંગો મુકીને ઉડતાં પતંગિયાં,
રંગીન મિજાજમાં ઝળકતાં પતંગિયાં.

જીવનનાં સ્મરણોની રંગીન યાદ આપી,
ઉમંગની રેલ છલકાવતાં પતંગિયાં.

ઝાકળનાં જોમની ખૂશ્બૂ કોઈને આપી,
વહાલપ ની આંખે નિહાળતાં પતંગિયાં.

પુષ્પોની અમીધારાને કોઇ એંધાણ આપી,
આંખે કંઈ ઉલ્લાસ ઉજવતાં પતંગિયાં.

અવ્યક્ત કિરણો ના ઉજાસને પાંખો આપી,
સંધ્યા-ઉષા ના રંગો રેલાવતાં પતંગિયાં.

કાંતિ વાછાણી

સહજ

સમજણના દીવા ઓલવીને સહજ થયા,
કયારેય ના બન્યા આપણા તે પરજ થયા.

ભયાનકએ છતાં હતું સૌમ્ય અને સરળ,
માણસ નામે ગુનેગાર થઈ સહજ થયા.

શક્તિને પ્રયોજવા કેવી મૂર્ખતાઓ કરી
સમયોચિત વાતના સમર્થને ફરજ થયા.

નાદાનિયત કરી નિતીનો પાલવ પકડી
તદનુસાર મિત્રો પણ કોઈ ઉપજ થયા.

કાંતિ વાછાણી

પગરવ

પરોઢે પંખીઓ ના કલરવ હતા,
વગડે સમીર ના પગરવ હતા.

મધુકર મહેકતા જાણે ફુલોમાં
થઈને ભૈરવ ના ગુંજારવ હતા,

સંતાઈ વહેતો કાળ અદ્ર્શ્યમાં,
અજવાળે ઉષા ના પગરવ હતા.

સંગાથ છુટયો સૈયરના સાથમાં
છતાં અળગા થતાં પગરવ હતા.

આગમન પીગળે ઝાકળ થઈને
નિશબ્દ લઈ જતાં કલરવ હતા.

કાંતિ વાછાણી

આશા

આશા હતી અમૃતથી ઉછેરવાની,
વિચારો અંધકારમાં ઓગાળવાની.

જાણે ખંડિત સપનાઓ ખંખેરીને
ઈચ્છાઓ ભેગી થૈ મૃગજળ પીવાની.

અનુકંપાઓ ફુટી દિશાઓ લઈને
નાજુક ક્ષણે ટીપે ટીપે તરવાની.

હતુ બપોરે મૌન જાણે શેરીઓને
છલોછલ તરસ હતી દિલાસાની.

કાંતિ વાછાણી

ભીતર વેદના

ક્ષણો લુંટતા સૂર્ય કિરણો સવારે સવારે,
રગેરગમાં યૌવન હતુ સવારે સવારે.

આંખે છલકતા જામ કાંઈ ઓસરતા નથી,
વિચારોમાં જોમ ઝળકતુ સવારે સવારે.

ભીડમાં અટવાતું મૌન શુન્યતાને સહારે,
હાથમાં મહેંદી ચમકતી સવારે સવારે.

વિસરાય છે માયા મીણ જેવી લાગણીની,
પડછાયો હતો ઉમંગનો સવારે સવારે.

ઉજળી યાદોમાં મઝા હતી ગમ ભુલવાની,
ભીતર વેદના ભીની પણ સવારે સવારે.

કાંતિ વાછાણી

હતાં ત્યાં ના..........

કલ્પનાને પાંખો ફુટી
ઉડવાને
આભમાં
ક્યાંક
ઉંચે,
ત્યાં
તો
નીચે
થી
વિચારોના
તોફનમાં
ઉમંગ
ઓસરી
ગયો
ક્યાં ?
હતાં
ત્યાં
ના..........

કાંતિ વાછાણી

ગઝલ

ભૂતકાળમાં ભટકતી જીંદગી લજાય છે,
વર્તમાનનાં મુલાયમ ઘા કેમ રુઝાય છે ?

કરીને યાદ એ દિવસો મન મુંઝાય છે,
જીવતી લાશ છું છતાં જીવન જીવાય છે.

ખુશીઓ સામે ઉભેલી મીઠું મલકાય છે,
આસુઓ સુકાવીને ઓળખ સમજાય છે.

દર્દ દબાવવાની કોશિષ જ્યારે થાય છે,
ત્યારે વાચા ટપક્તી ગઝલ રચાય છે.

કાંતિ વાછાણી

સવારી સુર્યની

સુવર્ણની સવારીએ આવે ઠાઠથી,
નેણુનો નજારો કંઈ લાવે ઠાઠથી.

ઉજાસ કરે તેજ કિરણો મનના તું,
ચોગરદમ ભરતી લાવે ઠાઠથી.

ઝાકળે નિતરતા ફુલોની સેજથી,
સુગંધની છોળો તું ઉડાવે ઠાઠથી.

પતંગિયાની પાંખે સંદેશો આપે તું,
નિજ હૈયામાં ઉમંગ જગાડે ઠાઠથી.

તારે ઈશારે પાનખર ને વસંત,
કોરા શબ્દોને તું ભીંજવે ઠાઠથી.

સરકતા પ્રવાહને સાક્ષી ભાવે તુ,
નિહાળતો મુક બની જુએ ઠાઠથી.

કાંતિ વાછાણી

હોરી રસીયા

કોરા કોરા હૈયાની જોરી રસીયા...
આજ ખેલુ ઉમંગે, હોરી રસીયા...

ઉડે રંગ ગુલાલ આજ અબીર,
સંગે નિજ ઉમંગે, હોરી રસીયા...

બજે ઝાંઝ નગારા ડફ મૃદંગ,
જમાના તટ ખેલે, હોરી રસીયા...

સોહે કેસર તિલક ભાલે શ્યામ,
લઈને સખા સંગે, હોરી રસીયા...

પિતાંબર પહેરે બની ઠનીને,
છાંટે સુગંધ અંગે, હોરી રસીયા...

કાંતિ વાછાણી

પહેલી વાત

હતો ઉજાગરો ઊંઘ વહેચી ને રાતનો,
જેમ ઉમળકો આવે ઉલેચી ને વાતનો.

સુખ સંભારતા આવે શબ્દોના સાથને,
કાંઇ વણગાયા ગીતની અમથી વાતનો.

આવે વણજાર ભલે વેરાન લૈ કાળને,
હા તોય મરજીવો થયો સહેલી વાતનો.

વેર અંતરમાં ગયું પીગળી પ્રેમ થઇને,
છતાં વિસ્મરણ સદાયે પહેલી વાતનો.

કાંતિ વાછાણી

પિયા સંગ હોરી

હોરી આયી બન કે રંગવારી,
આજ ખેલુ ના પિયા સંગ હોરી.

ઐસે બૈયાં ને પકરો કનૈયા,
કૈસી બરજોરી, દુગી ગારી...આજ.

મુહ પે મારે પીચકારી કનૈયા,
ભીગેગી મોરી ચુનરીયાં...આજ.

મૈ કૈસે ઘર કો જાવઉ ક્નૈયા,
પઇયાં પડુ છોડો ડગરીયાં...આજ.

કાંતિ વાછાણી

મૌન

આવે હળવુ મોજુ હેતનું લઇને યાદમાં,
આજ અમથા આંખ તડપે ફરિયાદમાં.

વાત કાંઇ સુગંધિત થઇને આપે વાદમાં,
નહીં મળે તાગ આજ દંભના અનુવાદમાં.

હોઠ પડ્યા ભોંઠા થઇને હૈયાના વિષાદમાં,
હવે વાત વાયદે ચડી લઇ ફરી વિવાદમાં.

ઉડે વરાળ થઇ વિચારો કેવા આબાદમાં,
હતુ તળીયે મૌન પરપોટાની ફરીયાદમાં

કાંતિ વાછાણી

પરંપરા

દત્ત રોય ચૌધરીના ખાનદાનમાં જાણે બૉમ્બ પડ્યો ! એવી ખબર પડી કે સતીશચંદ્રની એકની એક દીકરી ભૈરવી પોતાની પસંદગીના છોકરા સાથે લગ્ન કરવાની છે. સતીશચંદ્રના પિતા કાલીચરણ ચૌધરી અને કાલીચરણના પિતા રાધારમણ ચૌધરી અને રાધારમણના પિતા દત્ત રોય ચૌધરી. એમનું આ ખાનદાન. તેમાં ક્યારેય આવું બન્યું નથી. કોઈએ આવો વિચાર સુદ્ધાં નથી કર્યો. લગ્ન તો વડીલોએ જ ગોઠવવાનાં હોય. આ તો પેઢી દર પેઢીની ચાલી આવતી પરંપરા ઉપર ભારે મોટો આઘાત ! આવી રીતે તો ખાનદાનનું ધનોતપનોત નીકળી જાય.

બહારની દુનિયા ગમે તેટલી બદલાઈ હોય, પણ દત્ત રોય ચૌધરીના ખાનદાનમાં કશું નથી બદલાયું. આજે પૂરા ત્રીસેક સભ્યોનું આ એક બહોળું સંયુક્ત કુટુંબ છે. લગભગ સો-સવા સો વરસ પહેલાં દત્ત રોય ચૌધરીએ બાંધેલા મકાનમાં જ બધાં સાથે રહે છે. તેનું ફર્નિચર પણ નથી બદલાયું અને ઘરમાંના રીતરિવાજો પણ નથી બદલાયા. જુવાન પેઢી હવે બહારની દુનિયામાં હસતી-ફરતી થઈ છે, પણ કોઈએ કદી ખાનદાનની અને વડીલોની અમાન્યા નથી તોડી. તેવા વાતાવરણમાં આવી ઘટનાથી બૉમ્બ જ પડે ને ! ભૈરવી પણ આ જ ખાનદાનમાં જન્મી ને ઊછરી. આ જ પરંપરાથી તે પણ રંગાઈ. તેમ છતાં પહેલેથી તે જરીક જુદી હતી. ઘરમાં બધાં જાણતાં કે ભૈરવી એક વાર કાંઈક નક્કી કરે એટલે તેમ કરીને જ રહે. એ હતી ઘણી વિનયી, સંસ્કારી, કોઈનાયે દિલને ઠેસ ન પહોંચે તેનું ધ્યાન રાખનારી. તેમ છતાં એટલી જ મક્કમ. ઘરમાં બધાં જ કહે કે છોકરી તે કોઈ દિવસ ડૉક્ટર થાય ? પણ ભૈરવી પોતાની વાતને વળગી રહી, વિજ્ઞાન શાખામાં જ દાખલ થઈ અને હવે એકાદ વરસમાં ડૉક્ટર થઈ જશે. તેણે પસંદ કરેલો આશિષ તેની સાથે જ ભણતો હતો.
ભૈરવીએ આ વાત પહેલાં પોતાની માને કહી. મા તો સાંભળીને હેબતાઈ જ ગઈ. તેના માન્યામાં જ ન આવ્યું. મા તેર વરસની ઉંમરે વહુ તરીકે આ ખાનદાનમાં પ્રવેશેલી. ત્યારથી આજ સુધી આવી અવનવી વાત તેણે ક્યારેય નહોતી સાંભળી. ‘બેટા, આ તું શું કહે છે ? તારી આ વાત કોઈ માન્ય નહીં રાખે. ઘર, ખાનદાન, મોભ્ભો કશુંયે જોયા વિના લગ્ન કરવાનાં ?’‘પણ મા, તું આશિષને ઓળખે છે. આપણે ત્યાં ઘણી વાર આવી ગયો છે. મારી સાથે જ ડૉક્ટર થશે. પછી તેમાં વાંધો શો ?’‘નહીં, બેટા ! તું આ વાત ભૂલી જા. આપણા ખાનદાનમાં આવું ન થાય. લગ્ન તો વડીલો જ ગોઠવે. તારા આવા પ્રેમલગ્ન સાથે કોઈ સંમત નહીં થાય.’ અને એવું જ બન્યું. બધાંએ જ્યારે જાણ્યું, ત્યારે જાણે બૉમ્બ પડ્યો ! ઘરનું વાતાવરણ તંગ થઈ ગયું. અને પછી એક રાતે આખું કુટુંબ ભેળું થયું. આવો પ્રશ્ન અગાઉ ક્યારેય નહોતો ઊભો થયો.
મોટાકાકાએ શરૂઆત કરી : ‘ભૈરવી, અમે જાણ્યું કે તું તારા પસંદ કરેલા છોકરા સાથે લગ્ન કરવાની છે. શું આ સાચું છે ?’‘હા, સાચું. પણ હવે એ છોકરો નથી, મોટો ડૉક્ટર થઈ રહ્યો છે. મારી સાથે ભણે છે, અને કાયમ પહેલો નંબર રાખે છે.’‘એ હશે. પણ તને ખબર નથી કે આપણા ખાનદાનમાં આવું અગાઉ કદી થયું નથી ? લોકો શું કહેશે ? દત્ત રોય ચૌધરીના કુટુંબની દીકરીએ પ્રેમ-લગ્ન કર્યું !’‘મને આમાં કશું ખોટું જણાતું નથી. બલ્કે, પ્રેમ સિવાય પરણવાનું હું વિચારીયે શકતી નથી.’‘શું તારું એમ કહેવું છે કે અમારા બધાંનાં લગ્ન વડીલો દ્વારા ગોઠવાયાં તો તેમાં પ્રેમ નથી હોતો ?’ – તેના પિતા વચ્ચે જ ગરજ્યા.મોટા કાકાએ ઉમેર્યું : ‘અને આ બધાં પ્રેમ-લગ્નોના શા હાલ થાય છે, તે તું નથી જોતી ? જરીક વાંકું પડ્યું કે પ્રેમ-બ્રેમ તો જાય ઊડી ! બે-પાંચ વરસમાં જ છૂટાછેડાની નોબત આવે.’‘એવું તો વડીલોએ ગોઠવેલાં લગ્નોમાંયે ક્યાં નથી થતું ? મારી માસીની દીકરી બે વરસમાં જ ઘરે પાછી આવી ને !’

હવે પિતાએ અલ્ટીમેટમ આપી દીધું : ‘બસ, બહુ થયું હવે ! મારે વધુ નથી સાંભળવું. જો, કાન ખોલીને સાંભળી લે ! આપણા ખાનદાનની પરંપરા વિરુદ્ધ કાંઈ પણ થતું અમે નહીં સાંખી લઈએ. જો તું તારી હઠ પકડી રાખીને આવી રીતે લગ્ન કરશે, તો પછી આ ઘર સાથે તારો કોઈ સંબંધ નહીં રહે. અમે તને મરી ગયેલી માનીશું.’ ભૈરવી સડક થઈ ગઈ. તેની આંખોમાં આંસુ ઊભરાઈ આવ્યાં. ઘરમાં વિરોધ થશે, એમ તો તેણે માનેલું. પણ આટલી હદે થશે, તેની તેને કલ્પના નહીં. એકદમ સોપો પડી ગયો. ત્યાં વયોવૃદ્ધ દાદીમાનો ધીરગંભીર અવાજ સંભળાયો : ‘એવું જ થશે, તો મારો સંબંધ પણ તમારા કોઈ સાથે નહીં રહે. મને આ લગ્નમાં કોઈ વાંધો જણાતો નથી.’‘મા, તમે આ શું કહો છો ? સવાલ પેઢી પર પેઢી ચાલી આવતી ખાનદાનની પરંપરાનો છે.’દાદીમા કશાયે ખચકાટ વિના દઢ સ્વરે બોલ્યાં : ‘પરંપરા પોષવા માટે છે, મારવા માટે નહીં. તમે લોકો લાખ પ્રયત્ન કરશો, તોયે ભૈરવી માટે આનાથી સારો સાથી શોધી શકાશે નહીં. ત્યારે એક વસ્તુ સારી છે અને સાચી છે, તો તમારી પરંપરામાં આટલો સુધારો નહીં કરી શકો ? નવી પેઢીને નવી પરંપરા પાડવાનો હક નથી ? પરંપરાને વહેતું ઝરણું રહેવા દો. બંધિયાર ખાબોચિયું થશે તો ગંધાઈ ઊઠશે.’
દાદીમાએ ભૈરવી પાસે જઈ તેના માથે વહાલથી હાથ ફેરવતાં કહ્યું, ‘બેટા, હું તારી સાથે છું. તારી પસંદગી મને માન્ય છે. આ લગ્ન માટે મારી પૂરેપૂરી સંમતિ છે.’ ભૈરવીને ત્યાં બેઠેલા સહુમાં સૌથી વધારે વૃદ્ધ દાદીમા સૌથી વધારે જુવાન લાગ્યાં.

(શ્રી નંદિતા ચૌધરીની બંગાળી વાર્તાને આધારે.)

હાઈકુ

ઝળકે મોતી

અજવાળા આંજે

આગિયા રાતે.

સ્મરણ લઈ

તડફે પાનખર

વસંત જોઈ.

હતા પ્રભાતે

કોરા સપના થયા

ઝાકળ ભીનાં.

મા નું વહાલ

ઝંખે વિખરાયેલ

સ્મૃતિ તડફે.

વા'ણુ વાયુ ને

નેણે પડખુ ફર્યુ

અતીત આજ

કાંતિ વાછાણી

શિવ તાંડવ

બજે ડમરુ હાથ, તાલ અનંત સંગે,
સજે ભુજંગ સાજ, કરે ભભુત અંગે,

ભાલ ત્રિનેત્ર લાલ, શીશ જાહ્ન્વી ધરે,
લઈ ત્રિશુલ કર, તન વ્યાધાંબર ધરે,

ધરે રુદ્રાક્ષ માળ, થઈ ક્રોધિત જાચે,
જય શંકર શિવ, આજ તાંડવ નાચે,

કાંતિ વાછાણી

ત્રિપદી

કેડીએ કેસુડા મ્હોર્યા કયાંક ફાગણ ફોરે..
લૂ ના ટસિયા જાણે ખાખરે ફુટયા,
વાસંતી વિઝણા હૈયામાં જાગરણ કોરે..

કયાંક હતુ હૂંફનુ ઉપવન વહેતી વાતમાં..
ગુલમોર હતા જાણે મનડે વસ્યા,
આવે પ્રભાતે થઈને શમણાં પારિજાતમાં..

કાંતિ વાછાણી

અનમોલ વાત

થયો ઉજાસ કોઇ આભલે મઢી રાત હતી,
તેજ-તિમિર લઈ તણખે સજી વાત હતી.

હતું આગિયાને અજવાળે કાંઈ વિસ્મય ને,
વણકહ્યા વેણ લઈને અનમોલ વાત હતી.

મારે પાલવડે કાંઈ ટહુક્યા મોરલીયા ને,
શમણાની સવારી તરસે કઈ વાત હતી.

આંખે સળગે અંગારા લઈ જુના સંભારણાં ને,
ચુંબન મઢ્યા હોઠ કહેશે કોઈ વાત હતી.

કાંતિ વાછાણી

'વસંત આવ્યાનો મને વહેમ છે

રખડુ ટહુકાનું એક ટોળું
વગડામાં
ચોગરદમ ફરી વળ્યું
ત્યારે
વાયરાએ
પાંદડાના કાનમાં ફૂંક મારીને
દબાતા સાદે
એટલું જ કહ્યું:
'વસંત આવ્યાનો મને વહેમ છે.'

પ્રેરણા બિંદુ

અંધકારએ વાસ્તવિકતા છે, અંધકારને પોતાનું અસ્તીત્વ છે,
અજવાળુ હંમેશા બીજાનાં સ્તોત્રથી પરાવર્તીત થાય છે,
એ અજવાળાની કોઇ ચોક્કસ મર્યાદા હોવા છતાં પોતાપણું છોડી
પ્રેરણાત્મક બળ પમાડે ત્યારે પોતાનું પૂરકગણ બનાવતુ હોય છે.
ઉર્મિના અજવાળાને ઈંધણની જરુર ન હોય !

એ તો સમયના વેગથી ઊંડે ઊંડેથી જે કાંઈ પ્રેરણાત્મક બિંદુને

ક્ષિતિજ પર છોડે ત્યારે તેની કોઇ છાપ અંકિત કરતુ હોય છે

તે સમય આવે એની ઓળખ સ્મૃતિપટ કાયમ કરતુ જાય છે.....

પ્રેરણાની જ્યોત

અતીતનાં અજવાળામાં વર્તમાન સામાન્યપણે
ધુધળું અને અનિશ્ચિત દેખાય તો પણ ભવિષ્યનાં
અંધકારને પામવા પ્રેરણાની જ્યોત ઈશ્ર્વરીય
સંદેશથી જરુર નવી દિશાઓ ખુલી કરતી હોય છે.

શૈશવની દુનિયા

લીટાવાળી દીવાલો પર લટકે,
આખું બચપણ થઇને ફોટો,
વા થયેલ પગને હજુ યે…
વીતી ગયેલ પળમાં મૂકવી દોટો
જન્મદિવસ તો છે યાદ..
યાદ નથી….
કઇ તારીખે ભૂલી જવાયું..
રમતા અડકો-દડકો!!!

સમયની ધૂળ ચોંટી બારસાખે,
તો ય ..
આજે પણ..
ધ્યાન રાખું છું
તમે દોરી ગયેલ સાથિયાનું.

સ્નેહનુ ઇંધણ

જ્યારે સમયનાં ઉમળકાને પ્રતિસાદ ન સાંપડે ત્યારે
મન હંમેશા વ્યથિત થાય એ પ્રકૃતિ વિરુધ્ધની વાત છે,
પણ એ તેના તરંગોનો આવેગ ક્યારેક આવી જાય છે,
ત્યારે સ્નેહનાં ઇંધણની વધારે જરુરિયાત વધારાનું આત્મબળ અર્પે છે.
સ્નેહનાં લાક્ષણિક સ્વરુપની જે અભદ્યય કદર જાહેર કરવીએ વ્યાવહારિક
જગતને જરુર જાણવા ને માણવા જેવી છે.

ક્યાંક મૃગજળ

હવામાં હસ્તાક્ષર ઓગળી ગયા જેવું,
અંધારે પડછાયા પીગળી ગયા જેવું.

પરોઢે શમણાઓ વિખાય ગયા જેવું,
ક્યાંક મૃગજળમાં ભીંજાય ગયા જેવું.

કૈં ઉજાગરે આનંદ લુંટાય ગયા જેવું,
ભીડમાં એકલપણ ખોવાય ગયા જેવું.

સંભારણા જૂના સંકોચાય ગયા જેવું,
યૌવન આજનું ઉકેલાય ગયા જેવું.

પ્રિત

આંખને અજવાળે કેવી વાત ઓઝલ હતી,
બંધ પરબીડીયા જેવી આજ સોબત હતી.

થયો ઝગઝગાટ પ્રિય વાત નાજુક હતી,
આંગણે ઉભી કંપે ભોળી પ્રીત ફોગટ હતી.

પ્રતિબીંબ પારખે કંઈ વાત સાબુત હતી,
અકારણ આવે હીચકી વાતની સંકેત હતી.

વા'ણુ વાયુને ઉજાગરે રાત સહેવી હતી,
ભલે અંગારા સળગે મારે પ્રિત કરવી હતી.

એ વાતમાં શો માલ છે..........

વિદ્યા મળે વસુધા મળે, વિધવિધ બહુ વૈભવ મળે,

અધિકારની પદવી મળે વળી, માનીતા માનવ મળે.

કાયા રૂડી જાયા મળે, માયા ઘણી જ વિશાળ છે,

પણ, એક ચારિત્ર્યમાં નહિ ઢંગ નહિ તો એ વાતમાં શો માલ છે......

ભાવગીત

પ્રભાતે આતુર મોહન મુખ જોવા રે...
મારે આઠે પહોરે આનંદ સુખ સેવા રે...

તારે કેવી માખણ મીસરિની સેવા રે..
મારે તો મુઠી તાંદુલનુ દુખ રોવા રે....

થઈને શામળિયાના કેવા દુખ જોવા રે...
તે તો ગોપીને સુ આપ્યુ સુખ જોવા રે...

હતી માયા શામળિયાની દુખ દેવા રે...
વિચરે આનંદ સહુ વાણી સુખ લેવા રે..

નાજુક વાચા

લઈને આવે રોજ શબ્દોની સવારી,
તોય જુઓને વાચા નાજુક કુંવારી.

પાપણે પહેરો ભરે અંતરની ખુવારી,
વણકહ્યા વૅણની હતી નાજુક સવારી.

પ્રતિભાવ નવ ઝંખે પ્રેમની કિનારી,
હથેલીમાં નિરખુ રેખા નાજુક કુંવારી.

અચાનક બની સમીકરણની સવારી,
તોય જુઓને વાચા નાજુક કુંવારી.

વસંત પાંગરે

વસંત પાંગરે નવ જોબન ઉમંગ આજ,
મધુરા પાંગરે દ્રુમ વેલી ઉછરંગ આજ.

વનરાજી શોભે થઈને સુહાગન આજ,
પ્રિયતમ પધારો લઈને ઉમંગ આજ.

કેસરિ સાજ શોભે,લઈને ગુલાલ આજ,
ફુલડાની ફોરે ભ્રમર ગુંજે ઉમંગ આજ.

હીરા મોતીડે સેર ગુંથાવુ ગજરા આજ,
આવો તો મનોહર થાયે ઉમંગ આજ.

ધીરે ના ધરપત હૈયે હુલ્લાશ આજ,
પધારો ફાગણ ફોરે થાયે ઉમંગ આજ,

વસંતની શરુઆત

ઠુંઠી ડાળે કુપળો ફુટી લઈને બારાત,
કેવી હતી નવ જોબનની શરુઆત.

આજ પ્રકૃતિ કરે ખુશરંગ ની ખેરાત,
તમરા બોલે,કૈં સરગમની શરુઆત.

ઉજ્જડ જીવનમાં મહેકી ઝંઝાવાત,
નંદનવનમાં હતી ફુલોની શરુઆત.

આનંદ ભયો બની મોસમ નિરાંત,
પાનખરે કરી વસંતની શરુઆત.

મંગલ મંદિર ખોલો,

મંગલ મંદિર ખોલો,
દયામય !
મંગલ મંદિર ખોલો,

જીવનવન અતિ વેગે વટાવ્યું
દ્વાર ઊભો શિશુ ભોળો;
તિમિર ગયું ને જ્યોતિ પ્રકાશ્યો,
શિશુને ઉરમાં લો, લો,
દયામય !
મંગલ મંદિર ખોલો !

નામ મધુર તમ રટ્યો નિરંતર
શિશુસહ પ્રેમે બોલો;
દિવ્ય તૃષાતુર આવ્યો બાલક,
પ્રેમ – અમીરસ ઢોળો,
દયામય !
મંગલ મંદિર ખોલો !

હૈયે વસંત

વિયોગી વાદળ વિખરાયા કોકીલ કુંજે સખી,
વસંતે આમ્રમંજરી મ્હોરી ભ્રમર ગુંજે સખી,

પપીહરા પિહુ પિહુ બોલે,મનવા ડોલે સખી,
ચંપો-ચમેલી,કેવી તે રાતરાણી ડોલે સખી,

ઉડે અબીર ગુલાલ લાલ સોહે સંગે સખી,
મયુર પોપટ ને મેના ગાયે ઉમંગે સખી,

વ્યાકુળ થઈને વિરહીના હૈયા ગાયે સખી,
થઈ પ્રકૃતિ બેનકાબ આજ મન નાચે સખી,

હોકારો તો આપો !

રોજ મંદિરે આવું છું ને રોજ ઉઘાડું ઝાંપો,

નિજદ્વાર સાંકળ ખખડાવું, કહું હૃદયની વાતો !

હરિ ! હોકારો તો આપો !

તમે હરો ને તમે પૂરો છો ભક્તો કેરા ચીર,

અપહરણ તમે કરાવનારા, ખરા સુભદ્રા-વીર !

પાંચાલીને ચીર પૂરનારા, એક રૂમાલ તો નાખો !

હરિ ! હોકારો તો આપો !

ધ્રુવ પ્રહલાદ ને નરસૈયાના દુ:ખો પ્રભુ તમે હરિયા,

મીરાનો હતો એક કટોરો, અહીં તો ભરીયા દરિયા !

છતાંયે કહું ના નટવરનાગર ! આંગળી બોળીને ચાખો !

હરિ ! હોકારો તો આપો !

જમ્યા સુદામા કેરા તાંદુલ, જમ્યા વિદુરની ભાજી,

શબરીના ચાખેલાં બોરમાં થયા રામજી રાજી !

છપ્પન ભોગ ધરાવું પ્રેમે, જરીક તો પ્રભુ ચાખો !

હરિ ! હોકારો તો આપો !

આતંકી થઈ વિકૃત-યૌવન, વિશ્વ સકળ સળગાવે,

કુરાનની કરુણા વિસરીને મજહબને શરમાવે !

સાશક સઘળા થયા શિખંડી, એકાદ અર્જુન આપો !

હરિ ! હોકારો તો આપો !

વગડે વસંત

હાશ થઈને કેવી પાનખર પરવારી,
જુઓ ને વેરાન વગડે લઈને સવારી

વાયે વાસંતી વાયરા ડાળીઓ ઝુલે
મ્હાલે ફૂલો ની ફોરમ
જુઓ ને વેરાન વગડે લઈને સવારી,

આજ પ્રકૃતિ થઈ ખુશહાલ કળીઓ ફુલે
મધુકર કરે ગુંજાર
જુઓ ને વેરાન વગડે લઈને સવારી,

થઈને મશાલ વગડે પલાશ ઘુમે
કરે કોયલ કલશોર
જુઓ ને વેરાન વગડે લઈને સવારી

થયા ઉમંગો પંડ્ય ભુલીને બલિહારી,
જુઓ ને વેરાન વગડે વસંત વિહારી

વિષાદ

વિરહની વાટે પ્રણયને નિરખુ નજરથી,
તારા આવવાના એંધાણનો કેવો જુરાપો.

અમૃતને આંજી વહાલપ નિરખુ નજરથી,
મારા અંતરના ઍંધાણનો કેવો બળાપો.

અંધારે આવીને પડછાયો નિરખુ નજરથી,
હતો વિષાદના ઍંધાણનો કેવો કઢાપો.

એકાદ ક્ષણને સળગતી નિરખુ નજરથી,
વેરી વહાલાના ઍંધાણનો કેવો બુઢાપો.

નાટક

મને જોઈ લઉ ત્યાં શરૂ થાય નાટક

પછી હું જીવું એ બની જાય નાટક

આ હૈયું રડે ને હું આંખો હસાવું,

કહો, રોજ કઈ રીતે ભજવાય નાટક.

સતત પાત્ર જેવું જીવી લઉં છું તો પણ,

મને જિંદગીનું ન સમજાય નાટક.

બધાં પ્રેક્ષકો તો ઉઠીને ગયાં છે,

છતાં શ્વાસનું કેમ લંબાય નાટક ?

હું અભિનયમાં જીવન ગુમાવી રહ્યો’તો,

અને કોઈ બોલ્યું ‘આ કહેવાય નાટક.’

તુજ દર્શન

પ્રભુજી તુજ દર્શનથી હું તો રાજી,
મારે નથી હવે વેવારે કોઈ કાજી, પ્રભુજી...

તે મેવા મેલ્યા,લઈ વિદુરની ભાજી,
હવે તો જીતુ માધવ મલ્યાની બાજી, પ્રભુજી...

થઈને શામળીયા ભરી બજારે ન લાજી,
કેમ વિસારુ વૃંદાવન ની ગલીઑ તાજી, પ્રભુજી...

તારે નહોતી ગોકુળની ગલીઓની ઝાઝી,
મારે માધવ મલ્યાની વાતો ઘણી ઝાઝી, પ્રભુજી...

કેવા મેલ્યા તા રાધાના અંતર ને આંજી,
મારે નહોતી ખેલવી વિયોગ ની બાજી, પ્રભુજી...

કિર્તન

પ્રભુજી અમ અંતરના થાજો બેલી,
નથી જોતી મારે અષાઢી હેલી, પ્રભુ..

કાંઈ ગોકુલની ગલીએ રાધા ઘેલી,
આમ ક્યાં ચાલ્યાં અધવચ્ચે મેલી, પ્રભુ..

તે તો દ્રૌપદીના દુખ મેલ્યા ઠેલી,
હતી શામળીયા સંગે પ્રીત પેલી, પ્રભુ..

રહ્યા ગોપ-ગોપીઓ સંગ રાસ ખેલી,
પ્રભુ પ્રીત એવી રહે તમ સંગ છેલ્લી, પ્રભુ..

બસ તારે ભરોસે જીવન નાવ મેલી,
મારો હવે તુજ થા જીવતરનો બેલી, પ્રભુ..

કાંતિ વાછાણી અને જીગ્નેશ

માભોમ આવે

માભોમ આવે

સી યુ અગેઇન કરતાં તમારું એ આવજો મધમીઠું લાગે
હાય હેલો  ફ્રેંડશીપ   બને દોસ્તી તો શમણું અણદીઠું જાગે

હમદર્દીલાં દિલડાંનો ધબકાર સંભળાયે આલિંગન વિના
ચોટદાર એનો એવો ઉન્માદ આઈ લવ યુ અણકીધું વાગે

પરભોમમાં ઓમનું છૂંદણું જોઇને જોમ આવે
હોમસીકને આમ મળવા જાણે માભોમ આવે

હતાશ હું બેભાન રહું છોને ઇ આર હો સારવારે
જો ઉં તરત કેમ છો શબ્દ પડઘા થઈ આવે

ક્ષુધાસભર આળોટું વિદેશી વાનગી વચાળે
ખાઉં ઓડકાર જો ખીચડી ખાટી છાશ આવે

ચકરાઉં બસ નૉર્ડસ્ટ્રોમ મેસીસ ઝાકજમાળે
ચીંથરાને ચૂમું જો મૅઈડ ઈન ઇંડિયા આવે

લૉટરી કૂપન યા જૉબ-લેટર ગાર્બેજ ભાળે
ફાટેલ દેશી ટપાલમાં અક્ષર મોતી થૈ આવે

કુમ્ભકર્ણ થઈને નસ્કોરું ક્રીસમસનીય સવારે
સફાળો જાગું જાગો રે પ્રભાતિયે સાદ આવે

ભટકે બેતાળાભરી નયના ઇંટરનેટના મેળે
મળે ગુજરાતી ફોંટ તો બેસવાનું ઠામ આવે

ડોલર નામે સાહ્યબી છો ના દોમદોમ આવે
દોલતમાં દિલને ભાગે જો કાણી પાઇ આવે

દિલીપ આર. પટેલ

ઓરેંજ, કેલિફોર્નીયા

મે, 22, 2006

ક્યાં હળવાશ

વહેવારે મળ્યાં પણ અમાસની રાત હતી,
વાઘા પહેર્યા સંબંધોનાં, કયાં મીઠાશ હતી.

કરી મહેફીલની મજા અજવાળી રાત હતી,
કોણ મળ્યાં ઉતાવળમાં ક્યાંક કચાશ હતી.

પ્રહર હતો હજુ પહેલો આવી મધરાત હતી,
આમ જ હતુ જીવનમાં કયાંક કડવાશ હતી.

બસ હવે તો તારે ભરોસે ચાંદની રાત હતી,
અમારે તો જીવનમરણમાં ક્યાં હળવાશ હતી.

કાંતિ વાછાણી

એને ક્યાં ખબર હતી કે પતનનું આ પાદર હતુ
વાયરે વીખરાય જશુ...!
એ મળી ચાલતુ પછી વતન ને ક્યાં આદર હતુ

સંબંધોના સમીકરણ

હતી વેદના એજ વાતનું ક્યાં યાદ છે,
આમ પરસ્પર મળ્યા નો ખેદ !!
હતુ સમી સાંજે દર્દ રાતને ક્યાં યાદ છે.

શૈશવ વાગોળુ, સ્મૃતિ હવે કોને યાદ છે,
આમ મળી ને ભૂલ્યા નો ખેદ !!
પગરવ માંડ્યા પારકે દેશ કોને યાદ છે.

ગોધૂલી એ ડુબતા સૂર્યકિરણ હજુ યાદ છે,
બસ હવે કેમ મળ્યા નો ખેદ !!
સંબંધોના સમીકરણને શબ્દો હજુ યાદ છે.

પાયાના પથ્થર

મંદિર મસ્જિદના પાયામાં પડ્યા પથરા ડોલ્યા

મંદિરની ધજા ને કળશ ઉનાં આંસુથી રોયા,

મસ્જિદના મિનારા મારો - કાપોમાં ભરમાયા

નિર્દોષોની હાય સુણીને ખંડેરોમાં ફેરવાયા

ધર્મને નામે તાંડવ સર્જી લોહીની હોળી ખેલ્યા

નામની નનામી કાઢી લાખો જીવો ખોયા

વેરઝેરમાં ગળાડુબ થઇ ઇશ્વર અલ્લાહ ભૂલ્યા

-પ્રવિણા કાકડીયા

લાગણીઓ

અમથુંઅમથું પડઘાના પડછાયા જેવું;
મોં નહીં ને માથું બસ પરપોટા જેવું;

અલપઝલપના જંતરમંતર ખેલ જેવું;
લીલુંસુકું જીવન નાગરવેલ જેવું;

ઝાંખાઝાંખા ઝાકળભીના ઝાડ જેવું;
અજવાળું પણ અંધારાના પહાડ જેવું;

શમણાંની કોઈ છાનીછપની વાતો જેવું;
ઝોકાં ખાતા ઉજાગરાની રાતો જેવું;

કાળીધોળીરાતી ગાયની આંખ જેવું;
પિંજરમાં તરફડતી ઘાયલ પાંખ જેવું;

શિકારીને

રહેવા દે રહેવા દે આ સંહાર, યુવાન ! તું, 

ઘટે ના ક્રૂરતા આવી : વિશ્વ આશ્રમ સંતનું, 1

પંખીડાં, ફૂલ રૂડાં, લતા આ, ઝરણા તરુ;

ઘટે ના ક્રૂર દ્રષ્ટિ ત્યાં : વિશ્વ સૌંદર્ય કૂમળું. 2

તીરથી પામવા પક્ષી, વ્યર્થ આ ક્રૂરતા મથે;

તીરથી પક્ષી તો ના, ના, કિંતુ સ્થૂલ મળી શકે. 3

પક્ષીને પામવાને તો છાનો તું સુણ ગીતને;

પક્ષી તેના પ્રભુ સાથે હૈયામાં મળશે તને. 4

સૌન્દર્યો વેડફી દેતાં ના, ના, સુન્દરતા મળે ;

સૌન્દર્ય પામતાં પહેલા સૌન્દર્ય બનવું પડે, 5 

સૌન્દર્યે ખેલવું એ તો પ્રભુનો ઉપયોગ છે;

પોષવું, પૂજવું એને, એ એનો ઉપભોગ છે. 6

રહેવા દે ! રહેવા દે આ સંહાર, યુવાન ! તું;

બધે છે આર્દ્રતા છાઈ, તેમાં તે ભળવું ભલું ! 7